Gaan na inhoud

Superreus

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Superreuse is van die grootste sterre. Hulle bevind hulle heel boaan die Hertzsprung-Russell-diagram. Hulle het gewoonlik ’n bolometriese absolute helderheid van tussen -5 en -12. Die helderste superreuse word dikwels geklassifiseer as hiperreuse van tipe O.

Superreuse kan ’n massa van 10 tot 70 sonmassas hê en helderheid van 30 000 tot ’n paar honderdduisend keer dié van die Son. Hulle verskil baie in grootte, gewoonlik tussen 30 en 500 of selfs meer as 1 000 keer die grootte van die son. Omdat hulle so ’n groot massa het, het superreuse ’n relatief kort lewensduur: sowat 30 miljoen jaar tot ’n paar honderdduisend jaar. Hulle kom gewoonlik voor in jong sterregroepe soos oop swerms, of in die arms van spiraalsterrestelsels.

Superreuse kan van enige spektraaltipe wees, van jong blou tipe O tot hoogs ontwikkelde rooi tipe M. Rigel, die helderste ster in die sterrebeeld Jagter, is ’n tipiese blou-wit superreus, terwyl Betelgeuse en Antares rooi superreuse is.

Die meeste tipe II-supernovas word vermoedelik veroorsaak deur rooi superreuse, hoewel Supernova 1987A deur ’n blou superreus veroorsaak is. Tans is die grootste bekende superreuse (wat fisieke grootte betref en nie massa of ligsterkte nie) KY Cygni en Mu Cephei (μ Cephei).